Oleje UTTO oraz STOU – na czym polega ich wielofunkcyjność?

Wśród olejów przeznaczonych do maszyn rolniczych, znajdują się oleje wielofunkcyjne z dwóch kategorii: UTTO i STOU. Cechują się one zróżnicowanymi właściwościami, ale cel ich stosowania jest taki sam: jeden olej do kilku zastosowań ma przedłużyć żywotność ruchomych części mechanizmów, aby zapewnić wydajność pracy w polu. Przy zmniejszonej ilości stosowanych olejów.

Czym dokładnie są środki smarne UTTO i STOU?

Oleje wielozadaniowe UTTO i STOU usprawniają działanie niemalże każdej maszyny rolniczej. Te pierwsze określane są jako hydrauliczno-przekładniowe, a te drugie nazywane są olejami hydrauliczno-przekładniowo-silnikowymi. Cechą szczególną obu typów jest umożliwienie prawidłowego działania tak zwanym mokrym hamulcom.

Olej UTTO, spotykany często na przykład w ciągnikach rolniczych, jest przystosowany głównie do zapewnienia wszystkich funkcji w skrzyni biegów oraz w układzie hydraulicznym. Istnieją rozwiązania, w których smaruje on również mechanizmy różnicowe czy zwolnice.

Natomiast odmiana produktu o oznaczeniu STOU możne być stosowana także w silniku. Olej ten ułatwia zrównoważone gospodarowanie środkami smarowymi. Do maksimum redukuje ilość potrzebnych środków smarnych do maszyny, a często jest nawet możliwe wykorzystanie jednego produktu do wielu maszyn. Uniwersalność to zatem jego największa zaleta.

Podstawowa różnica między olejami tradycyjnymi a wielofunkcyjnymi

Oleje UTTO oraz STOU dają możliwość wykonywania pracy wszystkim układom ciernym zanurzonym w kąpielach olejowych, a więc zarówno hamulcom, jak i sprzęgłom. Jednocześnie gwarantują one optymalną wytrzymałość okładzin ciernych i właściwe odprowadzenie ciepła. Ponadto eliminują one przykre dla ucha piski czy trzaski.

W przeciwieństwie do tradycyjnych olejów przekładniowych, czy silnikowych, niektóre środki wielofunkcyjne mają mniejszą tendencję do pienienia, co jest istotne w kontekście stosowania jako olej hydrauliczny.

Na opakowaniach olejów UTTO oraz STOU najczęściej można odnaleźć klasyfikację SAE, API oraz całą gamę norm producentów. Czasem zawierają one ponadto dopisek „uniwersalny”. Należy mieć świadomość, że są to produkty, których parametry zostały stworzone, tak aby spełnić różnorodne zastosowanie. Wykonanie takiego oleju nie jest proste.
Miejsce na smarowanej powierzchni jest ograniczone, więc nie da się zwiększać w nieskończoność pewnego dodatku. Zabierze on po prostu miejsce na następny. Co więcej, niektóre dodatki mogą znosić wzajemnie swoje działanie. Zatem gotowy produkt wielofunkcyjny to bardzo skomplikowana receptura.

Dlaczego warto wybierać oleje wielofunkcyjne?

Wysokiej jakości preparaty tego typu znacznie podnoszą wydajność codziennej i intensywnej pracy takich systemów i części jak układy hydrauliczne, silnik, sprzęgła oraz przekładnie. Odpowiednio dobrany uniwersalny środek smarny skutecznie chroni wszystkie elementy napędowe w maszynie rolniczej ze wspólnym układem smarowania. Tym samym wydłuża ich żywotność. A to wszystko jest możliwe przy jednym produkcie STOU zamiast kilku: oddzielnie silnikowym, przekładniowym oraz hydraulicznym.

Wracając do receptury, można stwierdzić, że jest ona naszpikowana dodatkami uszlachetniającymi. Wiskozatory, antyutleniacze, dodatki antypienne oraz czyszczące to tylko kilka przykładów. Wszystko po to, aby zapewnić prawidłową pracę i trwałość układu napędowego.

Przy dobieraniu produktu kluczowe jest spełnienie zaleceń producenta. Warto wybrać olej z wyższej półki. W ten sposób mamy pewność, że środek smarny będzie prawidłowo pracował w niezwykle wysokich temperaturach, których nie brakuje w sezonie letnim. Warto wybrać środek smarny o szerokim zakresie temperatur pracy. Część maszyn rolniczych może być używana do prac pomocniczych późną jesienią czy wczesną wiosną. Niektóre ciągniki rolnicze są używane jako pługi zimą. Lepsza płynność oleju zapewnia łatwiejszy rozruch oraz mniejsze opory pracy.

Dziś automatyczne, nowoczesne skrzynie biegów stają się coraz bardziej popularne. Konstrukcje wielosprzęgłowe, zwane “Powershift” lub bezstopniowe nazywane “CVT”, działają na zupełnie innej zasadzie. W obrębie każdej z grup powstaje coraz więcej odmian. Stąd też dziś konieczność prawidłowego doboru olej jest znacznie bardziej istotna niż kilkadziesiąt lat temu.

Olej wielofunkcyjny – przykładowe rekomendowane produkty

Jaki konkretnie produkt wybrać? Wszystko zależy od sprecyzowanych potrzeb klienta i od rodzaju maszyny rolniczej oraz od wymagań danego układu napędowego.

Na przykład w przekładniach i układach przekładniowo-hydraulicznych doskonale sprawdza się olej AGRIFARM UTTO MP. Specjalne bazy i dodatki w tym środku smarnym gwarantują optymalną pracę mokrych hamulców i ograniczają hałas. Dopracowana receptura zapobiega także powstawaniu szlamów i osadów. Parametry produktu są tak dobrane, aby znalazł zastosowanie w ogromnej liczbie maszyn rolniczych.

Do silników, skrzyń biegów, układów hydraulicznych i mokrych hamulców dedykowany jest natomiast AGRIFARM STOU MC SAE 10W-40 oraz jego udoskonalona odmiana AGRIFARM STOU MC PRO SAE 10W-40. Można ich używać w silnikach niezależnie od przebiegu i bez potrzeby płukania układu.

Literki “MC” w nazwie oznaczają, że w składzie są oleje bazowe trzeciej grupy, znacznie bardziej trwałe niż typowe oleje mineralne. Gwarantują pewny rozruch, powodując szybki obieg w magistrali olejowej. To produkty całoroczne, sprawdzające się w każdych warunkach pracy, nawet przy dużym obciążeniu, w upalne lato. Najważniejszą ich cechą jest utrzymywanie wysokich parametrów podczas całego okresu eksploatacji maszyny rolniczej, pomiędzy wymianami oleju. Oprócz uniwersalności wersja PRO dorównuje pod względem parametrów olejom typowo silnikowym dobrej klasy.